najstarsze relikty twórczej działalności człowieka na terenach Ukrainy pochodzą z okresu paleolitu i neolitu (kultura trypolska); zachowały się resztki miast gr. nad M. Czarnym (Olbia, Chersonez); sztukę scytyjską reprezentują kurhany (np. w Stanicy Kostromskiej, Kul Oba) oraz ruiny Neapolu Scytyjskiego. Od końca X w. na Rusi Kijowskiej rozwijała się architektura pod silnym wpływem sztuki bizantyjskiej (cerkiew Dziesięcinna, sobór Sofijski oraz sobory Uspienski Ławry Peczerskiej i Michajłowski monastyru Wydubieckiego w Kijowie - wszystkie koniec X-XI w., cerkiew Michajłowska w Perejasławiu, XI w.); budowle sakralne były zdobione freskami i mozaikami, do najwybitniejszych należą freski i mozaiki soboru Sofijskiego w Kijowie oraz freski w soborze Spaso-Preobrażeńskim w Czernihowie; rozwijało się też malarstwo miniaturowe (Ewangeliarz Ostromira, 1056-57). W XII w., po rozpadzie Rusi Kijowskiej na poszczególne księstwa, wyodrębniły się szkoły architektoniczne: kijowska, halicka, czernihowska, wołyńska. Od XIV w. sz.u. pozostawała pod wpływami sztuki sąsiadujących krajów; zach. Ukraina wraz ze Lwowem należała do polskiego obszaru artyst. (do czasów II woj. świat.); we wsch. części Ukrainy rozwijała się sztuka w oparciu o tradycje ruskie, choć i tam zaznaczyły się wpływy sztuki pol., zwł. w XVI-XVIII w.; na tych terenach szczególnie wyróżniało się sakralne budownictwo drewniane (cerkiew w Kowlu, 1505, Krechowie, 1658, sobór Troicki w Nowomoskowsku, 1773-78); od połowy XVII w. rozwój monumentalnej architektury, powstawały liczne cerkwie i monastyry (sobór Pokrowski w Charkowie, sobór Nikolski w Kijowie) oraz budowle świeckie. W 1. połowie XVIII w. ukształtował się styl zw. barokiem ukraińskim, dla którego charakterystyczne było malownicze spiętrzenie brył i bogata dekoracja zewn. i wewn. o ornamentyce barokowej; gł. przedstawicielem tego stylu byli: Iwan Barski (np. cerkiew Nabereżno Mikilska w Kijowie, 1772-75) i Stepan Kownir. W okresie baroku rozwija się malarstwo, gł. portret (przypominający polskie portrety sarmackie) oraz grafika. Z końcem XVIII w. przyjął się w architekturze klasycyzm, propagowany gł. przez architektów ros. (m.in. W.W. Rastrelli, G. Quarenghi, Ch. Cameron, I.J. Starow, A.D. Zacharow); rozwijało się budownictwo świeckie - miejskie (powstały nowe miasta: Odessa, Chersoń, Sewastopol, Nikołajew) i rezydencje wiejskie (pałac Gałagana w Sokiryncach, proj. P. Dubrowśky). W 2. połowie XIX w. popularny był eklektyzm (teatr w Kijowie, gmach Nowej Giełdy w Odessie), część architektów tworzyła w duchu neoklasycyzmu. W dziedzinie malarstwa w XVIII i XIX w. wyróżniali się: D.G. Lewicki, W.L. Borowikowski, A.P. Łosienko (którzy działali gł. w Rosji), T. Szewczenko; malowano gł. sceny rodzajowe, pejzaż i portret; w 2. połowie XIX w. ukształtowała się w malarstwie szkoła narodowa, jej przedstawicielami byli: K. Trutowśky, W. Orłowśky, L. Żemczużnykow, K. Ustyjanowicz i in. Rzeźbę XVIII w. reprezentował I.P. Martos, XIX w. - Ł. Pozena, B. Eduards. Z początkiem XX w. modernizm, zwł. w architekturze oraz zdobnictwie, nawiązywał do tradycji ludowego budownictwa ukraińskiego i dawnej architektury ruskiej. W czasach przynależności Ukrainy do ZSRR architektura, malarstwo, rzeźba były zależne od tendencji panujących w sztuce radzieckiej; od lat 30. obowiązywał realizm socjalistyczny. Do ciekawszych przykładów nowoczesnej architektury 2. poł. XX w. można zaliczyć Pałac Sportu i hotel "Dnipro" w Kijowie, gmach Politechniki we Lwowie, kino "Ukraina" w Charkowie, sanatoria i hotele w kurortach nad M. Czarnym. Pod koniec XIX i w XX w. oraz w naszym stuleciu w dziedzinie malarstwa tworzyli: M. Samokysz, H. Switłyćki, S. Prochorow, O. Szowkunenko, T. Jabłonśka, W. Puzyrkow, M. Chmelko; w dziedzinie rzeźby: M. Łysenko, O. Suprun; w dziedzinie grafiki wyróżniali się J. Bokszaj, W. Kasijan, M. Derehus. Na wysokim poziomie stała od wieków sztuka ludowa, zwł. odznaczające się oryginalnością tkactwo, hafciarstwo, snycerstwo, rzeźba w drewnie, ceramika.
- KOTLAREWSKI, Iwan (1769-1838)
- FIZER John, (ur. 1925)
- ŁARIONOW, Michaił F. (1881-1964)...