kartana
spiżowe lub żeliwne działo oblężnicze; gładkolufe, odprzodowe, używane w XVI-XVIII w., kaliber od 100 do 230 mm; lufa dł. 14-27 kalibrów; masa od ok. 1000 kg (k. podwójna); łatwa w transporcie (ze względu na stosunkowo mały ciężar lufy), wyparła kolubryny, choć dysponowała mniejszą donośnością i siłą przebicia.