kierunek społ.-polit. rozwijający się głównie w XIX w., uznający państwo i wszelką władzę polit. za źródło ucisku i wyzysku jednostki ludzkiej. Postulował likwidację państwa bez względu na ustrój i charakter władzy i zastąpienie go ustrojem bezpaństwowym opartym na wolnych gminach - związkach producentów i konsumentów. Anarchiści występowali przeciw własności prywatnej, prawu, policji, wojsku, Kościołowi. A. rozwinął się gł. we Francji, Hiszpanii, Włoszech i w Rosji; dzielił się na 3 nurty: indywidualistyczny ( P.J. Proudhon), kolektywistyczny ( M. Bakunin) i komunistyczny ( P. Kropotkin). W Polsce organizacje anarchistyczne powstały podczas rewolucji 1905-07 w Białymstoku, Warszawie i Łodzi; najszerszy zasięg miała Grupa Anarchistów - Komunistów Internacjonal; najwybitniejszym pol. teoretykiem a. był J.W. Machajski. Kontynuacją a. jest syndykalizm nazywany również anarchosyndykalizmem.
- ANARCHIZM, doktryna i ruch społ.-polit.(...)
- anarchizm, (gr. anarchís - bezrząd,...
- kolektywizm, pogląd głoszący prymat...