zał. w 1885 przez Związek Spółdzielni Zarobkowych zrzeszający pol. spółdzielnie kredytowe zaboru prus.; udzielał pożyczek, wspierał rozwój rolnictwa, a także przemysłu, na pocz. XX w. objął operacjami pozostałe zabory; po 1918 wykupywał przedsiębiorstwa niem. W latach 1918-39 należał obok Banku Handlowego w Warszawie do największych banków prywatnych na ziemiach pol.; zlikwidowany w 1950.
- Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych, organizacja spółdzielcza,...
- ZWIĄZEK SPÓŁEK ZAROBKOWYCH I GOSPODARCZYCH, najstarszy związek spółdzielni...