w staroż. Rzymie reformy w 133-121 p.n.e. przeprowadzone przez braci Grakchów w celu ratowania od upadku osłabionej przez wojny punickie drobnej własności chłopskiej. Reformę zw. agrarną rozpoczął starszy z braci Tyberiusz Grakchus (162-133 p.n.e.), który jako trybun ludowy przeforsował ustawę, na podstawie której wielkim właścicielom ziemskim odbierano część użytkowanej przez nich ziemi publicznej i przekazywano ją bezrolnym chłopom w postaci działek (7,5 ha). W wyniku zbrojnych zamieszek spowodowanych niezadowoleniem arystokracji Tyberiusz został zabity, a jego dzieło kontynuował brat Gajusz Grakchus (153-121 p.n.e.). Jako trybun ludowy (w 123 i 122 p.n.e.) m.in. przeprowadził ustawę zbożową dającą ubogim obywatelom możliwość tańszego zakupu zboża. Realizacja reform spotkała się z oporem niezadowolonej części społeczeństwa, w starciach zbrojnych zginęło blisko 3 tys. zwolenników Grakcha, a on sam w chwili zagrożenia popełnił samobójstwo.
- POPULARZY, stronnictwo polityczne...
- Rzym, 1. miasto nad Tybrem...
- RZYM STAROŻYTNY, państwo powstałe w...