1939-40 i 1941-44
1. 1939-40, zwana wojną zimową; spowodowana radzieckimi żądaniami ustępstw terytorialnych na przedpolach Leningradu; gdy Finowie odmówili, nastąpił atak radziecki, powstrzymany początkowo na umocnionej Linii Mannerheima; ostatecznie Armia Czerwona zdobyła w II 1940 Wyborg (Viipuri), co zmusiło Finów do podpisania traktatu, na mocy którego utracili 10% terytorium (38 tys. km2) zamieszkanego przez 0,5 mln osób (w większości repatriowanych); granicę przesunięto tak, że była zgodna z delimitacją sprzed I woj. świat. 2. konflikt 1941-44, traktowany przez Finlandię jako kontynuacja wojny zimowej; Finowie zamierzając odzyskać utracone ziemie bez formalnego sojuszu, udostępnili hitlerowcom część terenu do dziłań militarnych; w IX 1944 wycofali się z wojny przeciwko ZSRR i wypowiedzieli ją Rzeszy, przyjęli także radzieckie warunki pokojowe, potwierdzone w traktacie paryskim 1947; zgodzili się na dalszą utratę tertoriów (m.in. Petsamo-Pieczengi), reparacje wojenne, likwidację floty oraz 50-letnią dzierżawę przez Rosjan bazy morskiej w Porkkala.