(ok. 1552-1625)
żołnierz, dworzanin, mecenas oświaty; pochodził z rodziny szlacheckiej wywodzącej się z Mazowsza, otrzymał wszechstronne wykształcenie uzupełnione kilkoma podróżami zagranicznymi; stał się wzorem nieustraszonego rycerza - m.in. walczył w Siedmiogrodzie po stronie Batorych, 1581 uczestniczył w wyprawie na Moskwę, a skazany na banicję (za zabójstwo w pojedynku dworzanina królewskiego) walczył we Francji i na Malcie, w szeregach zakonu maltańskiego (do 1607). Po powrocie do kraju został kapitanem gwardii przybocznej Zygmunta III. Walczył pod Smoleńskiem, gdzie wyróżnił się niespotykaną odwagą i znajomością nowoczesnej sztuki wojennej. 1617 wraz z królewiczem Władysławem, wyruszył na kolejną wyprawę moskiewską, w trakcie której był dwukrotnie ranny. W tym też roku dokonał pierwszego zapisu dla Akademii Krakowskiej na uposażenie profesorów "szkół prywatnych", które dały początek koloniom akademickim. Dzięki kolejnej fundacji (1619) został uznany za jednego z głównych dobroczyńców Akademii, obok Kazimierza Wielkiego i Władysława Jagiełły. Przed śmiercią otrzymał jeden z największych zaszczytów - komandorię maltańską.