Kozak lirnik, wg jednych postać historyczna z okresu konfederacji barskiej, zwolennik porozumienia z Polską, według innych postać ze starych opowieści ludowych, bohater o niezwykłej sile (jak Waligóra) i zdolnościach wróżbiarskich; 1808-09 pojawiła się "przepowiednia W." - proroctwo polit. jak zwykle dopasowane do bieżących wydarzeń; dzięki sugestywności zyskała popularność (wydrukowana przez J. Lelewela w powstańczym piśmie "Patriota", 1830); postać W. występuje m.in. w powieści Wernyhora M. Czajkowskiego, w Śnie srebrnym Salomei, J. Słowackiego, a przede wszystkim w Weselu S. Wyspiańskiego; także motyw malarski, m.in. u J. Matejki.
- Wernyhora, legendarny ukraiński...
- Czajkowski Michał zw. Sadyk Pasza, (1804-86)
- Czajkowski Michał zw. Sadyk Pasza, (1804-86)