pojazd trakcyjny szynowy przeznaczony do ciągnięcia i popychania innych pojazdów, gł. napędzania pociągów; sam nie przystosowany do przewozu pasażerów czy ładunków. L. dzieli się wg rodzaju zastosowanych silników napędowych na: parowe (parowozy), parowe turbinowe, elektryczne (elektrowozy), spalinowe (spalinowozy) i spalinowe turbinowe; wg przeznaczenia na: l. pociągowe i l. manewrowe (do przetaczania wagonów i pociągów); l. przystosowane do pracy w podziemiu kopalni noszą nazwę l. dołowych. Pierwszy parowóz zbudował w Anglii R. Trevithic 1803-04, prototyp nowoczesnego parowozu (pn. "Rakieta") - ok. 1829 R. Stephenson, pierwszy elektrowóz - 1835 Th. Davenport, a pierwsze spalinowozy budowano już w końcu XIX w. Mimo znacznego udoskonalenia konstrukcji parowozów, ze względów ekonomicznych i ekologicznych stanowią one niewielką część obecnie stosowanych lokomotyw.
KOLEJ, CZUWAK, LOKOMOTYWA BEZOGNIOWA, ELEKTROWÓZ, CHAMPMAN William, PAROWÓZ, FARMER Moses Gerrish, CRAMPTON Thomas Russel, ŁĘKOWY MECHANIZM
- lokomotywa, „uczeń palący papierosy”...
- LOKOMOTYWA BEZOGNIOWA, parowa z silnikami napędzanymi...
- lokomotywa na szynach, ‘ocena dostateczna...