za twórcę pisma tybetańskiego uważa się Thon-mi Sambhotę (VII w.), autora spisanej w 8 tomach gramatyki j. tybetańskiego; z początku było to gł. piśmiennictwo buddyjskie oraz tybetańskie wersje utworów lit. indyjskiej; równolegle rozwijała się ustna twórczość ludowa (poezja epicka i legendy rel. zw. bon); z tego okresu pochodzi m.in. wielki epos o królu Gesarze, spisany w 18 tomach w czasach późniejszych i wielokrotnie przeredagowywany; najstarszym zabytkiem pisanym l.t. jest inskrypcja na kamiennym słupie u podnóża Potali (rezydencji dalajlamów) pochodząca z VIII w.; od połowy IX w. następuje rozwój l.t. przy klasztorach, wśród mnichów sekt buddyjskich (z których szczególnie zapisał się ind. misjonarz Atiśa i jego uczniowie 'Brog-mi, Mar-pa); pojawiają się także oryginalne traktaty filozof.-psychologiczne, komentarze do sutr, kroniki hist., legendy i żywoty świętych; za ojca l.t. uważa się żyjącego na przełomie XI i XII w. poetę Mi-la-ras-pa, autora zbioru poezji liryczno-refleksyjnej Mi-la'i-mgur'bum, którego postać utrwaliły przekazy ustne lit. ludowej; ostatecznej kodyfikacji języka dokonał wybitny uczony Bu-ston (1290-1365), w liczących 27 tomów zbiorach kanonicznych Kandżur (kazania i nauki przypisywane Buddzie) i Tandżur (komentarze do nich, a także rozliczne naukowe dysertacje na temat farmakopei, mineralogii, astronomii, architektury, leksykografii, gramatyki itp.); równie pokaźny był dorobek filozoficzny nieco od niego późniejszego Tsong-kha-py, reformatora lamaizmu i zał. sekty "Żółtych czapek" (Tybet, historia), autora dzieł egzegetycznych; poczynając od XVII w. pojawia się lit. świecka, np. tybetańska wersja Pańczatantry czy zbiór liryk VI dalajlamy; w XIX wieku na znaczeniu zyskuje twórczość dramaturgiczna związana z teatrem ludowym, popularnością cieszą się opowieści o królu Srong-tsan Gam-po, o księżniczce Wen-czeng, o królewiczu Nor-bzang; twórczość ludowa pozostaje mało zbadana; po zajęciu Tybetu przez ChRL całość piśmiennictwa podlega dominacji chińskiej.
- TYBETAŃSKIE JĘZYKI, należą do rodziny chińsko-tybetańskiej;...