Józef (ur. 1922)
malarz, scenograf, reżyser, dyr. teatru; w czasie wojny więzień hitler. obozów w Oświęcimiu i Buchenwaldzie - przeżycia tego okresu odbijają się w twórczości Sz.; łącząc techniki malarskie z kolażem i asamblażem, tworzył dramatyczne obrazy oddające nastrój zniszczenia, zagłady, przemijania (Epitafium I, Dramat III); 1953-55 scenograf w Teatrze Ziemi Opolskiej, skąd z K. Skuszanką i J. Krasowskim przeniósł się do Teatru Ludowego w Nowej Hucie, gdzie jego opracowania plastyczne w wyraźny sposób wpływały na kształt przedstawień (m.in.: Księżniczka Turandot C. Gozziego, Myszy i ludzie wg J. Steinbecka, Jacobowsky i pułkownik F. Werfla, Burza Szekspira, Radość z odzyskanego śmietnika wg J. Kadena-Bandrowskiego, Dziady A. Mickiewicza); współpracował sporadycznie z innymi teatrami; 1962 był współtwórcą Akropolis S. Wyspiańskiego w reżyserii J. Grotowskiego; 1963-66 dyr. Teatru Ludowego w Krakowie, debiut reżyserski (Rewizor M. Gogola, 1963); 1972-82 dyr. Teatru Studio w Warszawie, gdzie rozwijał teatr zdominowany metaforyką plastyczną, w którym aktor sprowadzony został do roli nadmarionety; autonomiczna kreacja rzeczywistości ukazywała cywilizację upadku (jako wysypisko żelastwa i zbiorowisko kalekich postaci): Witkacy; Gulgutiera (współautor scenariusza - M. Czanerle), Replika (kolejne wersje), Dante, Cervantes; twórca environments (np. Ściana butów w galerii Zachęta w Warszawie, Reminiscencje - pamięci artystów straconych w Oświęcimiu oraz happeningów (np. Deballage w Nicei); od lat 70. maluje obrazy o charakterze metaforycznym; (2003) dr h.c. Uniw. Śląskiego.
POLSKA. TEATR. POZA TEATREM , , POLSKA. TEATR. PO WOJNIE
- Szajna Józef, (ur. 1922)
- TEATR STUDIO W WARSZAWIE, założona 1972 przez...
- ambalage, (franc. = opakowanie)...