Reklama

TKANINY ARTYSTYCZNE

Reklama

wyroby tkackie z motywami dekoracyjnymi, o walorach artyst.; jedno- lub dwustronne; płaskie lub przestrzenne (niektóre nowoczesne t.a.); tworzone z nici wełnianych, bawełnianych, lnianych, jedwabnych, metalowych, z tworzyw sztucznych, z włókien sizalowych, konopnych itp.; do t.a. należą tapiserie, gobeliny, kilimy, tkaniny jedwabne itp. wyroby tkane na warsztatach tkackich, a od 1805 także na maszynach żakardowych; do t.a. zalicza się też wyrabiane ręcznie kobierce, koronki, jedwabne batiki oraz różne kompozycje otrzymywane przez wyplatanie, np. makramy; motywy dekoracyjne uzyskuje się sposobami tkackimi (przez wprowadzanie nici odmiennego koloru, zastosowanie specjalnych splotów i sposobów tkania - np. broszowanie, lansowanie) oraz przez malowanie, haftowanie, drukowanie, batikowanie lub wplatanie innych materiałów i tworzyw. T.a. tworzono od starożytności (Egipt, Chiny, Babilonia, Asyria, Grecja, Fenicja, Rzym); od VII w. na wysokim poziomie stały t.a. w krajach muzułmańskich; w Europie początki t.a. sięgają średniowiecza (ok. XII w.), gł. ośrodkiem były Włochy, gdzie wyrabiano tkaniny jedwabne o wzorach roślinnych, zwierzęcych lub o tematyce biblijnej; w XV i XVI w. we Francji, Niderlandach i Włoszech tworzono tapiserie z przedstawieniami mitologicznymi, rel., hist., scenami batalistycznymi, motywami groteskowymi, roślinami i zwierzętami (werdiury); Hiszpania słynęła z dywanów, opartych na wzorach wsch.; w Persji w XVI i XVII w. na wysokim poziomie stało wytwarzanie kobierców (gł. ośrodki: Isfahan, Kaszan, Tebriz); od XVI w. rozwijało się koronkarstwo (Włochy, Francja, Flandria, pod koniec XVIII w. Hiszpania); piękne wzorzyste jedwabne t.a. produkowano w XVII w. we Włoszech; w XVII i XVIII w. gobeliny wytwarzano w królewskich manufakturach w Paryżu (o wzorach projektowanych przez słynnych artystów); w XVIII w. gł. ośrodkiem tkactwa artyst. stał się Lyon; wzrost zainteresowania t.a. nastąpił w czasach secesji. Tradycje tkactwa artyst. w Polsce sięgają XII w., w średniowieczu t.a. powstawały w klasztorach, w XVI w. gł. ośrodkiem tkactwa artyst. był zamek król. na Wawelu; w XVII w. działały manufaktury tkanin bawełnianych, lnianych i jedwabnych w Brodach, Grodnie, Wilnie, Gdańsku, Andrychowie, Niemirowie, Sokołowie; w XVIII w. ozdobne tkaniny i pasy kontuszowe produkowano w tzw. persjarniach (Grodno, Korzec, Słuck, Kobyłka), wytwarzano dywany (Grodno, Tulczyn, Słonim) i gobeliny (Warszawa, Korelicze, Bieżdziatka); na początku XX w. t.a. zajęli się artyści okresu modernizmu, zwł. stowarzyszeni w Polskiej Sztuce Stosowanej, Warsztatach Krakowskich i spółdzielni ; współczesne t.a. odznaczają się dużą ilością stosowanych technik i różnorodnością środków wyrazu (np. prace Abakanowicz).

Powiązane hasła:

STARCZEWSKI, KANWA, ŚLESIŃSKA, BERGMAN, KARPIŃSKA-KINTOPF, ABAKANOWICZ Magdalena

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama