(1852-1929)
powieściopisarz, dziennikarz, wydawca; reprezentant naturalizmu pol. Studiował prawo na Uniw. Lwowskim i historię, lit., archeologię na UJ. Pracował jako nauczyciel w dworach ziemiańskich na Ukrainie, potem jako dziennikarz w Krakowie. W 1878 przeniósł się do Warszawy. W 1884 r. kupił pismo geogr.-podróżnicze "Wędrowiec". Skupił wokół niego wybitnych pisarzy i krytyków. Wkrótce stało się jednym z ważniejszych pism lit., organem pol. naturalistów. W l. 1884-87 prowadził księgarnię, publikując wiele współcz. utworów. Razem z A. Dygasińskim założył i przez rok redagował miesięcznik etnograficzny "Wisła". Po upadku obu przedsięwzięć wyjechał na Ukrainę, gdzie gospodarzył w dzierżawionych majątkach. W 1900 r. towarzyszył grupie emigrantów do Brazylii, badał ich życie. Po powrocie zamieszkał w Krakowie, potem w Zakopanem. Debiutował w 1882 r. nowelami Wykolejony i Bohater (druk w "Nowinach"). Napisał 50 powieści (słabych), poruszających aktualne problemy społ. Pierwszy w lit. pol. ukazywał pracę górników i hutników (Krety, 1896/97; Hutnik, 1897). Nie interesował go bohater indywidualny (stąd schematyzm postaci); próbował charakteryzować środowiska, toczącą się w nich walkę o byt. Zredukował narrację na rzecz dialogu o funkcji informatywnej (często rozwlekłego). Przeciwny budowaniu atrakcyjnych fabuł (powieść uważał za rejestr prawd), szybko stracił poczytność. Pisał też książki dla młodzieży, np. Przygody chłopca w Brazylii (1912).