(1798-1845)
autorka opowiadań dla dzieci, nowel i powieści; jedna z pierwszych kobiet utrzymujących się z pracy zawodowej. Szczególnie aktywna w l. 1820-30 - wizytatorka pensji żeńskich, nauczała w Instytucie Guwernantek. Redaktorka pierwszego pol. czasopisma dziecięcego "Rozrywki dla Dzieci" (1824-28, miesięcznik) - stałe działy: wspomnienia narod., powieści i anegdoty o dzieciach, utwory służące kształtowaniu "serca i stylu", wiadomości przydatne matkom i przypowieści. Podczas powstania listopadowego współzałożycielka Związku Dobroczynności Patriotycznej Warszawianek. Po klęsce wyemigrowała wraz z mężem do Drezna, potem Paryża - ich dom skupiał pol. inteligencję. We Francji uczestniczyła w pracach Tow. Dobroczynności Dam Polskich i Tow. Literackiego. Debiutowała zbeletryzowanym traktatem pedag. Pamiątka o dobrej matce (1819). Program pisarski sformułowała zwracając się do dzieci we wstępie do II wyd. Powieści moralnych (1821): "zabawie i pożytkowi waszemu całe życie poświęcić pragnę". Realizowała w twórczości własną koncepcję wychowawczą: starała się zaszczepić zasady i cnoty cenione w życiu dorosłym, budziła uczucia patriotyczne odwołując się do narod. przeszłości, zwalczała wypieranie jęz. pol. przez franc. Zwracała się gł. do dziewcząt. Jej utwory miały wyraźny pol. koloryt (realia, umiejętnie dozowany folklor). Pisała dla małych dzieci (Wiązanie Helenki, 1823), dorastającej młodzieży (Listy Elżbiety Rzeczyckiej, 1824; Dziennik Franciszki Krasińskiej, 1825 - studia obyczajów w czasach stanisławowskich) oraz dla dorosłych (Karolina, 1839; Krystyna, 1841). Do adresatów dostosowywała język i styl utworów. Dowodem uznania dla H. był projekt przyjęcia jej do Tow. Przyjaciół Nauk. Na utworach pisarki wychowało się kilka pokoleń pol. dzieci.
- Hoffmanowa Klementyna z Tańskich, (1798-1845)
- KLEMENTYNA, Żeńska forma imienia...
- HOFFMANOWA, Klementyna, z domu Tańska...