(1928-85)
prozaik, eseista, krytyk lit. i teatralny, scenarzysta filmowy, tłumacz. Studiował filologię pol. na UW. Redagował "Życie Literackie" i "Twórczość", cykle artykułów i felietonów drukował także w "Nowej Kulturze", "Przeglądzie Kulturalnym", "Radarze" i "Tygodniku Powszechnym". Pracował w Wydawnictwie Literackim i PIW. W l. 1960-61 przebywał jako stypendysta Forda w USA. Członek PEN Clubu. W l. 70. związany z opozycją demokratyczną. Interesował się zwł. wpływem literatury na kształtowanie świadomości kult. czytelników. Wysoko oceniał dzieła odkrywcze intelektualnie, przełamujące myślowe stereotypy. Pisał błyskotliwe eseje i felietony, nie unikając ostrych sformułowań. Wydał m.in. Różowe i czarne (1957), Miniatury krytyczne (1961), Arcydzieło nieznane (1964), Listopadowy wieczór (1972) - o pokoleniu romantyków, Niedrukowane (1978, drugi obieg literatury). Pośmiertnie ukazały się: Kroniki Dedala (1985), Tropy (1986), Bolesne prowokacje (1989) oraz 2-tomowy wybór esejów Granice literatury (1991). K. był autorem monografii Maria Dąbrowska (1964), studiów o W. Gombrowiczu, opracowań pism krytycznych S. Baczyńskiego i dzienników Ch. Baudelaire'a. Jako twórca beletrystyki debiutował tomem opowiadań Diabeł, anioł i chłop (1955). W prozie ujawniającej wpływy A. Camusa rozważał ludzkie postawy, np. odpowiedzialności (mikropowieść Oskarżony, 1959) czy zachowania autentyczności (Pseudonimy, 1964; Szyfry, 1964 - ekr. 1966). W zbiorze Dyrygent i inne opowiadania (1983) podjął motyw daremnego buntu. Napisał także dwie poetycko stylizowane powieści: Dziecko przez ptaka przyniesione (1968) i Grenadier-król (1971). Pierwsza jest drwiącą w stylu Gombrowiczowskim opowieścią o dzieciństwie; druga przedstawia skrót 200 lat dziejów Polski, odwołując się do symboli, wykorzystując konwencję baśni i powiastki filoz. K. był autorem scenariuszy filmowych, m.in. Wesela w reżyserii A. Wajdy. Za swoją twórczość (gł. krytyczną) otrzymał nagrody: "Życia Literackiego" (1959), im. Kościelskich (1965), im. Jurzykowskiego (1968).
- Kijowski Andrzej, (1928-85)
- KIJOWSKI, Andrzej (1928-85)
- KIJOWSKI, Janusz (ur. 1948)