forma publicystyki uprawianej przez B. Prusa w ciągu ok. 40 lat i publikowanej w dziennikach lub tygodnikach. Całość wyraża się liczbą 1100 felietonów ogłaszanych w "Kurierze Warszawskim" i "Kurierze Codziennym" (felietony wielotematyczne z dużym poczuciem humoru), "Tygodniku Ilustrowanym" (jednotematowa kronika eseistyczna), "Ateneum" (kroniki-rozprawy o ambicjach naukowych) i krótko w paru innych czasopismach. W pełnym wydaniu książkowym, przygotowanym w l. 1953-70 przez Z. Szweykowskiego, k. zajęły 20 tomów. Prus chętnie posługiwał się elementami fikcji lit., łączył w tekście zdarzenia rzeczywiste i zmyślone, zamieszczał fragmenty listów i pamiętników, scenki dialogowe i anegdoty, stylistyka bliska była poetyce gawędy ustnej, czasem humoreski, sprawozdania, a nawet artykułu nauk.; umiejętnie bawił i moralizował. Był felietonistą zadziornym, często nieustępliwym, przestrzegał jednak zasady, o której pisał w "Niwie": "W publicystyce [...] nie chodzi o to, że jeden drugiemu od czasu do czasu nawymyśla, ale o to, aby jeden i drugi notowali ważne fakty, podawali rady praktyczne".
- KRONIKA, (lit.) chronologiczny...
- KRONIKI,
- KRONIKI DYNASTYCZNE, fundamentalne dzieła...