polska wersja popularnej w średniowiecznej Europie opowieści z V-VI w., wywodzącej się z Syrii; dzieje syna patrycjusza rzymskiego, który w noc poślubną porzuca żonę i ojczyznę, przez 17 lat żyje w pobożnym ubóstwie w syryjskiej Edessie, jako nie poznany żebrak wraca pod dom ojcowski, a rozpoznanie następuje dopiero po zgonie znaczonym cudami. Zachowała się kopia rękopiśmienna (pozbawiona zakończenia) datowana 1454, oparta na znacznie starszym przekładzie z nieznanego tekstu. Utwór liczący 241 wersów (gł. 8-zgłoskowych) wydał w 1876 W. Wisłocki. Legenda... odzwierciedlała jeden z zasadniczych ideałów średniowiecznego światopoglądu życia w ascezie, osiągnięcie świętości poprzez umartwienia i rezygnację z dóbr doczesnych; a pogłosem jej popularności była zapisana w XVIII w. ludowa opowieść o K. Korsaku, "polskim św. Aleksym", przetwarzana później literacko (m.in. przez W. Syrokomlę - Spowiedź pana Korsaka; Z. Kossak-Szczucką - Suknia Dejaniry; K. Iłłakowiczównę - w tomie Złoty wianek).
- Legenda o św. Aleksym, (1454?)
- Aleksy św., wzór osobowy ascety,...
- Aleksy, postać świętego, którego...