zał. w 1805 r. przez T. Czackiego wg projektów H. Kołłątaja. Wyrosło z doświadczeń Komisji Edukacji Narodowej - kładło nacisk na wychowanie moralne i obywatelskie. Nauczyciele: A. Feliński, J. Lelewel, A. Osiński, J. Korzeniowski, E. Słowacki. Organizacja, program i metody nauczania częściowo właściwe szkole wyższej. Mogło nadawać stopnie nauk. Obejmowało wykształcenie od elementarnego do półwyższego. Nauka w L. K. trwała 10 lat: 4 klasy roczne i 3 dwuletnie kursy. Miało bogatą bibliotekę (podstawa: księgozbiór Stanisława Augusta), ogród botaniczny i drukarnię z księgarnią. Działały w nim uczniowskie stowarzyszenia nauk. i lit.: Tow. Młodzianów Gimnazjum Wołyńskiego, Klub Piśmienniczy, Tow. Uczniów Ćwiczących się w Porządnym Czytaniu i Pisaniu. Przy liceum istniały szkoły praktyczne. Swoim wpływem obejmowało Wołyń, Podole i Ukrainę; stało się ośrodkiem kultury konkurującym z Wilnem. Nazwano je Atenami Wołyńskimi. Zlikwidowane w 1832 r. w wyniku represji popowstaniowych. Część wykładowców przeniesiono, a majątek przekazano do tworzącego się uniw. w Kijowie. W 1922 r. powstały w Krzemieńcu muzeum J. Słowackiego i kompleks szkół powołanych rozkazem J. Piłsudskiego, nawiązujących do tradycji L. K. Istniały do 1939 r.
- Liceum Krzemienieckie, właśc. Liceum Wołyńskie, zał. w1805 r. przez...