Reklama

Nowaczyński Adolf, przydomek Neuwert

(1876-1944)

publicysta, satyryk, autor dramatów. Studiował prawo na UJ i ten okres stał się pierwszym kontaktem z kręgami młodzieży artyst., a następnie cyganerii lit. skupionej wokół S. Przybyszewskiego. Niezwykle barwna postać przełomu wieków znana w Krakowie, poźniej w środowisku warszawskim. Był mistrzem słowa, twórcą niezliczonych neologizmów i kalamburów; sławę zdobył jako satyryk i pamflecista o wyjątkowo celnym, acz zjadliwym piórze. W charakteryzowaniu postaci nie zawsze trzymał się prawdy, a lojalność nie była jego najmocniejszą stroną. W okresie krakowskim wydał tomy satyr prozą Małpie zwierciadło (1902), Facecje sowizdrzalskie (1903), Skotopaski sowizdrzalskie (1904); wierszowane Meandry (1911). Podczas I wojny światowej publikował pamflety antyniem. w konspiracyjnie redagowanym "Liberum veto" i w "Kurierze Porannym". W okresie międzywojennym jego satyra nabrała cech antysemickich i nacjonalistycznych, co ukazują m.in. publikowane w "Myśli Narodowej": Sen srebrny Salomei Kohn (1923), Moja przejażdżka po Palestynie (1936) i in. Ważną część dorobku N. stanowią portrety, zwł. Wizerunek Mikołaja Reja z Nagłowic (1905). Bohaterami swoich sztuk uczynił wielu znakomitych literatów, np. I. Krasickiego w Wielkim Fryderyku (1910), C. Norwida w Cyganerii warszawskiej (1912). Fascynowały go też wielkie postacie hist., czemu dał wyraz pisząc powieści i kroniki dramatyczne, np. Car Samozwaniec (1908), Pułaski w Ameryce (1917). Ze sztuk współcz. N. należy wymienić Nowe Ateny. Satyra na Wielki Kraków (1913) i O żonach złych i dobrych (1931).

Reklama

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama