(1826-27)
komedia A. Fredry w 5 aktach wierszem, ukazująca narodziny, rozwój i szczęśliwy finał miłości. Autor ośmiesza sentymentalno-romant. model kochanka (Albin), przeciwstawia mu Gucia (aluzja do Mickiewiczowskiego Gustawa), którego uczucie obudzi się w chwili, gdy młodzieniec dowie się, że musi walczyć o wzajemność (nie - jak zazwyczaj w romantyzmie - od pierwszego spojrzenia). Zasada kontrastu w doborze bohaterów, krótki czas trwania akcji i skupienie bohaterów w jednym miejscu pozwalają stworzyć wyrazistych, psychologicznie przekonujących, ale niejednoznacznych bohaterów. Najciekawszy jest Gucio: sympatyczny trzpiot, ale i próżny, źle wychowany młodzieniec, a zarazem inteligentny twórca intrygi. Naturalny, pozbawiony patosu język, swobodnie toczący się dialog, przesycony liryzmem humor, efektowna intryga i charakterystyczność sympatycznych bohaterów decydują o urodzie tej komedii. Do romantyzmu zbliża ją poważne traktowanie miłości - jako uczucia niezbędnego do życia, oraz wiara w "magnetyzm serca". Ś. p. to jedna z najczęściej do dziś grywanych sztuk Fredry. Przetłum. na jęz. niem., czes., serbsko-chorwacki, słowac., ang., ros. W 1840 r. franc. przeróbka - plagiat.
- magnetyzm, zjawisko magnetyzmu,...