(Sowizrzał, Sowiźrzał)
bohater ukształtowany w lit. niem. (XV-w. pisana wersja jego biografii na podstawie przekazów ustnych). Lit. pol. przyswoił go nieznany tłumacz, pisząc Sowrzociardłko (1530). Imię bohatera wyprowadzono od sowy (sowie zwierciadełko). Naprawdę znaczy ono z niem. "czyścizadek". S. to sympatyczny łotrzyk, obieżyświat wędrujący po różnych miastach (Praga, Erfurt, Paryż, Kraków), płatający niewybredne - często wulgarne - figle ludziom z różnych stanów. Jego przekora narusza ustalony porządek społ., przeciwstawia się wyrafinowanym obyczajom i mądrości ludzi uczonych, która nie przeszkadza im krzywdzić innych. S. stał się popularnym bohaterem lud. Przetrwał w tradycji kulturowej do XX w. Najlepiej zachowany pol. tekst (w unikatowym, zdefektowanym egzemplarzu) - Sowiźrzał krotofilny i śmieszny. Początek, żywot i dokonanie jego dziwne - opiera się na redakcjach i wydaniach z XVII w.
- sowizdrzał, (= żartowniś), figle...
- Sowizdrzał, Sowiźrzał, pol. wersja imienia niem.(...)
- COSTER Charles de, (1827-79)