(1900-61)
krytyk lit., tłumacz. W okresie międzywojennym marksista, członek KPP, współpracujący z lewicową prasą (m.in. "Miesięcznikiem Literackim"). W l. 1934-36 wydawał pismo "Pod prąd", w 1937 "Nurt". W 1934 r. wystąpił z KPP i podjął z nią polemikę. W 1939 r. żołnierz kampanii wrześniowej; w czasie wojny przebywał na Węgrzech. Po wojnie publikował w "Kuźnicy" fragm. swoich prac z pogranicza historii lit. i krytyki lit. Ponieważ nie zgodził się na odwołanie swoich sądów z okresu polemiki z KPP, w 1949 r. odebrano mu prawo druku. Po 1956 r. wydał prace monograficzne: Tadeusz Żeleński (Boy) (1958), O Gałczyńskim (1959), Pisarstwo Henryka Sienkiewicza (1960) oraz wybory prac krytycznych: Szkice literackie (1957) i O Brzozowskim i inne szkice (1961). W 1959 r. wyjechał do Paryża - przekazał Instytutowi Literackiemu (do publikacji) szkice polit. z l. 30., niedopuszczone przez cenzurę do druku w Polsce. Ukazały się wkrótce po śmierci pisarza pt. Pisma ostatnie Andrzeja Stawara (1961). S. był tłumaczem lit. ros. (m.in. Biedni ludzie F. Dostojewskiego, Cichy Don M. Szołochowa, Piotr Pierwszy A. Tołstoja).
- STAWAR, Andrzej, właśc. Edward...