(ok. 1150 - 1223)
pierwszy kronikarz pol. Studiował prawdopodobnie na uniw. w Paryżu i Bolonii. Od 1209 r. biskup krakowski, w 1215 brał udział w IV soborze laterańskim, w 1218 wstąpił do klasztoru cystersów. Jego dzieło - Chronica Polonorum (Kronika polska) - spisane po łacinie, składa się z 4 ksiąg; kwieciście alegoryczny styl, zawierający liczne aluzje, metafory i paralele z Biblią oraz dziełami staroż., zdradza ogromną erudycję autora. W narracji pełnej anegdot i legend obecne są również wstawki wierszowane i pierwsze w lit. pol. bajki; długi czas Kronika pełniła funkcję podręcznika retoryki i moralności. Dowolność interpretacji zdarzeń obniża wartość hist. kroniki, najwierniejsza faktom jest księga czwarta, opisująca czasy panowania Mieszka Starego i Kazimierza Sprawiedliwego do 1202. W. uznany został za wzór średniow. mędrca, beatyfikowany w 1764 r.
- Kadłubek Wincenty, Wincenty zw. Kadłubkiem, (ok. 1150-1223)
- Wincenty zw. Kadłubkiem, (ok. 1150-1223)
- LECHICI, wprowadzona przez Wincentego...