(ur. 1921)
powieściopisarz, reporter, scenarzysta. W czasie wojny studiował na tajnym Uniw. Ziem Zachodnich w Warszawie, współpracował z "Dźwigarami". Żołnierz AK. Walczył w partyzantce na Lubelszczyźnie i w powstaniu warszawskim. W l. 1944-45 jeniec stalagu. Po wojnie współredaktor "Pokolenia", "Nowin Literackich", "Przeglądu Kulturalnego", "Kultury". Kierownik lit. Zespołu Filmowego "Tor". Debiutował opowiadaniami i reportażami w konwencji socrealistycznej. Jego Traktory zdobędą wiosnę (1950) uchodzą za sztandarowe dzieło tego czasu. Na przełomie l. 40. i 50. napisał m.in. Broń - surową relację o wojnie i partyzantce, oraz Na wirażu - zbiór opowiadań o tematyce sportowej. Znaczącą powieścią Z. stał się Ranny w lesie (1960, adaptacja filmowa J. Nesfetera 1963). Potem przyszły kolejne interesujące utwory: Pruski mur (1964), Splot słoneczny (1972), Czarne jagody (1975), Ostatni postój (1979), Pożegnanie twierdzy (1985), Wysłannik (1988). W utworach o tematyce wojennej Z. poddaje krytycznej analizie pojęcie heroizmu. Przypomina, że strach i słabości są naturalne. O bohaterach pisze bez patosu, ukazuje ich wewnętrzne dramaty, stawia wobec trudnych wyborów. Jest realistą, ale chętnie posługuje się monologiem mającym postać strumienia świadomości, wprowadza do tekstu wątki autotematyczne. Wrażliwie i sugestywnie opisuje pejzaż. Jest autorem reportaży (m.in. Półsezon w wielkim świecie, 1963; Odmiany nadziei, 1968) i esejów, np. Dolina Królów (1976