(1925)
dramat J. Szaniawskiego, rozważający problem funkcjonowania mitu w społeczeństwie. Legenda o kapitanie Nucie jest wyrazem marzeń mieszkańców miasteczka o barwnym życiu, dalekich podróżach, niezwykłych przygodach. Autor prezentuje też innych bohaterów wykorzystujących mit dla prywatnych korzyści i Jana - obrońcę prawdy, potwierdzonej pojawieniem się Nuta. Wobec faktu, że mit stał się wartością samą w sobie dla tych, którzy w niego uwierzyli, pisarz zadaje pytanie: czy ludziom bardziej potrzebne jest marzenie czy bezwzględna prawda. Choć Jan nie burzy legendy, na pytanie to nie pada jednoznaczna odpowiedź. Szaniawski broni prawa do marzeń, ale pokazuje też fałszywość mitu. Dramat interpretowano również w kontekście polit. (m.in. stosunku do narod. tradycji). W 1947 r. krakowski oddział ZLP zorganizował dyskusję - tzw. sąd nad kapitanem Nutem.