Reklama

Eliza Orzeszkowa. Kilka uwag nad powieścią

Powieść łatwo jest nabyć, łatwo przeczytać, łatwo zapamiętać.

Dramat  w  niej  zamknięty sprawionym wrażeniem wdziera się w umysł - a jeśli w dramacie tym spoczywa myśl zacna i wyższa, więc i ona wpłynie w istotę człowieka, pobudzi go do rozmyślań, rozświeci przed nim nie znane lub przyćmione dotąd światy pojęć. Nieobliczone są skutki takiego kształcenia. Nauki takie, na pozór drobne i lekkie, kształcą z czasem umysły - jak równie, zda się, drobne i lekkie krople wody, uderzając ciągle w jedno miejsce, przekształcają formę kamienia. 

Reklama

A ileż też u nas materiału dla podobnych powieści! Każdy objaw społeczny, każde niemal życie rodzinne zawiera w sobie skarby treści dla tego, kto się weń okiem badacza i myśliciela wypatrzyć potrafi. Niejedno ciche cierpienie, zbadane w źródłach swoich, przedstawia więcej nauki i piękności niż głośne dramata osnute na wyjątkowych namiętnościach. W niejednym sercu złamanym, w niejednym silnym niegdyś i czystym, a później straconym marnie lub skalanym życiu - wyczytać można smutne skutki niedostatków, wad, przesądów społecznych. Piękne zaprawdę i wzniosłe zadanie podnoszące człowieka do potęgi Twórcy; bo autor, natchnionym słowem depczący zło, a podnoszący dobro i prawdę z ciemności, tworzy światło, dzieci podnosi do godności człowieczeństwa. 

 Eliza Orzeszkowa, Kilka uwag nad powieścią, 1866

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama