grupa psychogennych zaburzeń, gł. emocjonalnych, cechująca się lękiem i niepokojem oraz przykrymi subiektywnie dolegliwościami i objawami psychosomatycznymi, będącymi m.in. bezpośrednim wyrazem lęku, spowodowanego nie rozwiązanymi konfliktami lub wstrząsem psychicznym. Częstość występowania n. w Polsce ocenia się na 20-25% ogółu ludności; ich przyczyny są zdeterminowane warunkami wychowania w rodzinie. Ze względu na rodzaj demonstrowanych objawów wyróżnia się neurastenię, nerwice histeryczne, lękowe, natręctw, narządowe, płciowe i ruchowe. W nerwicy histerycznej obserwujemy największą skalę objawów: zaburzenia przytomności, świadomości i postrzegania (głuchota, ślepota, omdlenia, porażenie mięśni i in.), objawy bólu narządów wewn., uczucie ściskania w gardle (tzw. kula histeryczna), zatrzymanie miesiączkowania (ciąża urojona). W nerwicy lękowej charakterystycznym objawem są fobie, obsesje, nieuzasadnione, nie dające się opanować, irracjonalne obawy przed określonymi przedmiotami i sytuacjami, prowadzące do unikania ich, np. klaustrofobia (lęk pomieszczeń zamkniętych), hipsofobia (lęk wysokości) czy agorafobia (lęk przestrzeni). W nerwicy natręctw podstawowym objawem są myśli i czynności natrętne (tj. powtarzające się wbrew woli osobnika); myśli natrętne są zw. obsesjami, a czynności natrętne - kompulsjami. Nerwice narządowe (wegetatywne) to np. nerwica serca czy żołądka; stanowią wyraz zaburzeń psychosomatycznych. Zaburzenia czynności narządów wewn. powstają wskutek zachwiania równowagi w obrębie układu wegetatywnego. Dochodzi np. do wzmożenia napięcia nerwów współczulnych unerwiających serce, co powoduje napadowe kołatania serca, zaburzenia jego miarowości, bóle wieńcowe. Nerwice ruchowe obejmują takie zaburzenia, jak: tiki, jąkanie, niektóre zaburzenia mowy, nasilające się pod wpływem czynników emocjonalnych. Leczenie nerwic wymaga psychoterapii indywidualnej lub grupowej.
- eklezjogenne nerwice, zaburzenia seksualne...
- zaburzenia seksualne czynnościowe, nerwice seksualne, zaburzenia przebiegu...
- arabian gulf, kulturowo uwarunkowana...