rosyjska stacja orbitalna, najdłużej działający tego typu obiekt kosmiczny; podstawowy segment (mieszkalny) wysłano na orbitę 20 II 1986, później przyłączono do niego moduły: Kwant (1987), Kwant 2 (1989), Kristałł (1990), Spiektr (1995), Priroda (1996); maksymalna masa obiektu, z przycumowanymi statkami pasażerskimi lub towarowymi, sięgała blisko 140 ton (w tym ponad 11 ton aparatury naukowej); w stacji przebywały w sumie 104 osoby (niektóre kilkakrotnie) w tym 42 Rosjan i 62 osoby z 11 innych państw (ze Stanów Zjednoczonych – 44, Francji – 6, Niemiec – 4, pozostałe – po 1); 1994–95 W. Polakow ustanowił absolutny rekord długości lotu kosmicznego 438 dni. W stacji przeprowadzono w sumie ok. 23 000 eksperymentów naukowych i technologicznych; w latach 1995–98 z M. 9-krotnie łączyły się amerykańskie wahadłowce, jako pierwszy przycumował 29 VI 1995 Atlantis z 7-osobową załogą, w której znajdowało się dwóch Rosjan. Ze względu na starzenie się obiektu z upływem czasu rosły kłopoty z eksploatacją stacji, odnotowano w niej łącznie ponad 1600 awarii; 1997 doszło do pożaru na pokładzie i rozhermetyzowania modułu Spiektr po przebiciu jego powłoki przez statek towarowy Progress M-34. 23 III 2001 M. został w sposób kontrolowany nad O. Spokojnym sprowadzony z orbity, a jego szczątki spadły między Australią a zachodnimi wybrzeżami Chile.
- MIR, (hist.)
- MIR ISKUSSTWA, stowarzyszenie artystów...
- TIRICZ MIR, najwyższy szczyt w...