dział fizyki zajmujący się badaniami budowy i własności cząsteczek, atomów i jąder atomowych oraz oddziaływaniem tych składników materii na podstawie odpowiednich widm (rozkładu energii w zależności od częstości) promieniowania emitowanego, pochłanianego lub rozpraszanego; zasadniczymi elementami każdego urządzenia do badań spektroskopowych są: źródło promieniowania, element rozszczepiający wiązkę promieniowania, urządzenie rejestrujące; w zależności od zakresu badanego promieniowania wyróżniamy s. promieniowania γ (używana do badania procesów wewnątrzjądrowych), s. promieni rentgenowskich (badanie wewn. powłok elektronowych atomów), s. w nadfiolecie i obszarze widzialnym (określanie budowy i rozkładu poziomów energetycznych atomów i cząsteczek), s. w podczerwieni (badanie widm absorpcyjnych, struktury cząsteczek oraz ich rotacji i oscylacji) oraz radiospektroskopię; w zależności od rodzaju badanego układu wyróżnia się s. jądrową (na podstawie widm promieniowania α, β, γ ustala się schematy poziomów energetycznych wzbudzonych atomów, energię wzbudzenia, prawdopodobieństwo emisji itp.), s. atomową (badanie powłok elektronowych atomów), s. molekularną (na podstawie widm cząsteczkowych poznajemy budowę i własności fizykochemiczne cząsteczek) oraz s. kryształów (widma optyczne kryształów służą do badania mechanizmu oddziaływania światła z materią skondensowaną oraz struktury sieci krystalicznej); szczególnie ważną ze względu na nowe zastosowania jest s. jądrowego rezonansu magnetycznego; pierwsze systematyczne prace w dziedzinie s. prowadzili 1859 G.R. Kirchhoff i R.W. Bunsen (badania porównawcze widma słonecznego z widmami soli i metali); s. stała się gł. metodą badania budowy materii dzięki pracom N. Bohra i A. Sommerfelda, w których zwrócili uwagę na związek między budową atomów i cząsteczek a ich widmem; s. ma też duże zastosowanie w analizie chem. i astronomii.
- spektroskopia, dziedzina fizyki związana...
- spektroskopia atomowa, dział spektroskopii,...
- spektroskopia neutronowa, dział spektroskopii...