jeden z podstawowych elementów koncepcji władzy państwowej w marksizmie-leninizmie; decyzjom i dyrektywom władz partii komunistycznej faktycznie podporządkowywał całość życia politycznego, gospodarczego, społecznego, kulturalnego kraju (procesy decyzyjne, dobór kadr, planowanie itd.); jeden z gł. czynników zapewniających trwałość władzy komunistycznej, mimo kryzysów dotykających kierownictwa partyjne. Zasada k.r.p. realizowana w krajach tzw. realnego socjalizmu doprowadziła do atrofii wszystkich ogniw samorządowych, ograniczyła wpływ społeczeństwa na życie społeczne i polityczne, stworzyła fikcję demokracji oraz sprzyjała utworzeniu ograniczonej, uprzywilejowanej klasy osób mogących mieć wpływ na procesy decyzyjne w polityce, gospodarce, życiu społ. (tzw. nomenklatura). W niektórych okresach wyrodniała, przybierając postać groteskową (konieczność akceptacji przez ogniwa partyjne najdrobniejszych nawet elementów procesu kierowania na poziomie podstawowym w administracji państwowej i gospodarce); przyczyna kolejnych kryzysów społecznych i załamań politycznych; łagodzona od poł. lat 80. przez wprowadzenie zasady "partia kieruje, rząd rządzi", nie likwidowała jednak źródła tych kryzysów, wynikających z uzurpowanego monopolu władzy.
- PARTIE POLITYCZNE, organizacje społeczne...
- KOMUNISTYCZNA PARTIA ZWIĄZKU RADZIECKIEGO, Kommunisticzeskaja Partija...
- demokracja socjalistyczna, system polit. ukształtowany...