właśc. Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników, International Workingmen's Association
organizacja założona 1864 w Londynie wokół różnych działaczy i programów: socjalizmu K. Marksa (autora Inauguracyjnego Manifestu i statutu), anarchizmu M.A. Bakunina, idei A. Blanquiego, J. Proudhona, republikańskiego demokratyzmu G. Mazziniego, tradeunionizmu; M. głosiła wzajemną pomoc robotników, postulowała powoływanie stowarzyszeń wytwórców, likwidację państwa jako władzy, potem walkę o zdobycie władzy polit. i przejęcie przedsiębiorstw przez państwo porewolucyjne; walczyła o lepsze warunki pracy i płacy dla robotników (zwł. kobiet i dzieci), w strajkach ekon. niosła pomoc materialną; popierała udział proletariatu w parlamentarnych kampaniach wyborczych; wspierała Komunę Paryską 1870-71; postulowała odbudowę niepodległej Polski demokratycznej; w sekcjach narodowych (wpierw W. Brytania, Francja, Szwajcaria, następnie Włochy, Hiszpania, Belgia, Niemcy, USA) miała kilkadziesiąt tys. czł.; gł. działacze obok Marksa: A. Bebel, F. Engels, P. Lafargue, W. Liebknecht, F.A. Sorge, W. Wróblewski i in.; po upadku Komuny Paryskiej w większości państw Europy nielegalna (jej Rada Generalna - najwyższa władza po Kongresie - przeniosła się z Londynu do N. Jorku); rozwiązana 1876.
- międzynarodówka, działać w międzynarodówce...
- międzynarodówka, „ocena dopuszczająca,...
- MIĘDZYNARODÓWKA, międzynarodowy hymn...