także Vitelo, Witelo (ok. 1230-ok. 1292)
największy myśliciel polskiego średniowiecza; pochodził z okolic Legnicy, sam siebie określał jako "syna Turyngii i Polski" (Turingorum et Polonorum filius); studiował w Paryżu i Padwie, przebywał we Włoszech (gł. na dworze papieskim w Viterbo); 1275 powrócił na Śląsk, zajmował się nauczaniem w Legnicy. Gł. dziełem W. jest traktat o teorii rozchodzenia się światła Perspektywa, w którym problem ten zostaje ujęty matematycznie (w duchu tradycji platońskiej), a nie fizykalnie; dzieło to było studiowane i drukowane aż do XVII w.; w traktacie De causa primaria paenitentiae et de natura daemonum poświęcił uwagę opisowi natury demonów, które wg niego składają się z ciała i duszy, są śmiertelne i rozmnażają się; choć ich ciała - jak innych istot żywych - składają się z 4 elementów (ziemi, wody, powietrza i ognia) to, w odróżnieniu od zwierząt i ludzi, w tym zmieszaniu przeważa powietrze, powodujące mniejszą wrażliwość dotyku, rekompensowaną zdolnościami intelektualnymi i umiejętnością manipulowania składem pierwiastków własnego ciała, co pozwala demonom przybierać kształty ludzi lub zwierząt.
- POLSKA. NAUKA. POCZĄTKI, o działalności naukowej...