(1841-1910)
pisarka, publicystka idziałaczka społ. Twórczość O. można podzielić na trzy okresy, wpierwszym (1866-76) pisarkę charakteryzuje światopogląd pozytywistyczny, atwórczość wykazuje tendencje krytyczne wstosunku do życia iobyczajów ziemiaństwa. Debiut lit. to opowiadanie Obrazek zlat głodowych ("Tygodnik Ilustrowany" 1866). Powieści tego okresu to m.in. Pamiętnik Wacławy (1871), Pan Graba (1872), Pompalińscy (1876), Maria (1877) oraz Marta (1873). Dojrzały okres twórczości (1877-91) datuje się od druku powieści Meir Ezofowicz (1878). Konflikty społ. inarod. ukazane wpowieści realistycznej, różnorodność tematyki, jednocześnie rozczarowanie do haseł pozytywistycznych to cechy charakterystyczne tego okresu. Najbardziej znane pozycje to opowiadania: Zróżnych sfer (t. 1-3, 1879-82), Widma (1881) oraz powieści m.in. Niziny (1885), Cham (1888) iNad Niemnem (1888) - epicki opis zżycia drobnej szlachty iziemiaństwa zadresowaną do młodego pokolenia ideą łączenia się iodrodzenia wtradycjach powstańczych. Wostatnim okresie (1892-1910) O. odrzuca antyklerykalizm zwracając się ku problematyce rel. ietycznej, wykazuje duże zainteresowanie życiem wewnętrznym jednostki pogłębiając analizę psychologiczną postaci lit. Forma stylistyczno-językowa utworów nasyconych liryzmem, pisanych piękną prozą poetycką stanowi szczytowe osiągnięcie warsztatu pisarskiego. Przykładem tego okresu twórczości jest powieść Dwa bieguny (1893) oraz opowiadania Melancholicy (1896), Ad astra (1904), Ipieśń niech zapłacze (1905). Osobiste wspomnienia nawiązujące do powstania 1863 ukazały się wtomie opowiadań Gloria victis (1910).
- Orzeszkowa Eliza, (1841-1910)
- Orzeszkowa Eliza, (1841-1910)
- ORZESZKOWA, Eliza (1841-1910)