(gr. parphrasis = omówienie)
1) wjęz. podstawowym sposób analizy znaczeniowej zdań, rozwijania, zmieniania czyjejś myśli, treści określonego tekstu, np. dwa przywołane zdania: Tata widział, jak sąsiad rozmawiał zmamą. Tata widział mamę rozmawiającą zsąsiadem, wyrażają tę samą treść, ale są różne pod względem strukturalnym, obecny jest wnich mechanizm funkcjonowania p.wjęzyku; 2) wmuzyce utwór instrumentalny ocharakterze wirtuozowskim, skomponowany na podstawie tematu zaczerpniętego zinnego utworu muzycznego, np. wiązanka popularnych melodii operowych lub operetkowych; 3) wlit. przeróbka utworu rozwijająca zawarte wnim treści, uzupełniająca je iinterpretująca czasem zdużą swobodą, ale wgranicach zapewniających wyraźne rozpoznanie pierwowzoru, np. p. poetyckie modlitwy Ojcze Nasz, biblijnych psalmów J. Kochanowskiego (Psałterz Dawidów), C. Norwida, L. Staffa, A. Kamieńskiej, horacjańskie pieśni J.Kochanowskiego, K.I. Gałczyńskiego wiersz Nieznany rękopis Stanisława Wyspiańskiego będący p. Legendy S. Wyspiańskiego, dramat J. Słowackiego Książę niezłomny (utworu Calderona de la Barki), dramat S. Wyspiańskiego Cyd (utworu P. Corneille’a). P. mogą również mieć swoje odmiany ze względu na stylistykę: komiczną, karykaturalną, czasem przyjmują formę trawestacji.
- PARAFRAZA, swobodna przeróbka tekstu...
- Lekcja polskiego, Słowacki - wiersz...
- DOSOFTEI, właśc. Dimitrie Barila...