przedstawienie osoby lub grupy osób z uwzględnieniem charakterystycznych cech wyglądu oraz wyrazu psychicznego. Najczęściej przedstawia głowę (np. miniatura), popiersie, ujęcie półpostaci (do pasa), może być również całej postaci (np. p. okolicznościowy w specjalnej scenerii: Ambasadorzy H. Holbeina); p. rzeźbiarski to najczęściej popiersie wykonane realistycznie. Najczęściej jest wykonywany z natury lub na podstawie innych wizerunków.
P. może być jedno- i wielopostaciowy (np. rodzinny, zbiorowy jakiejś określonej grupy); może też być fikcyjny, wyobrażeniowy dawno zmarłych osób
(np. Poczet królów polskich J. Matejki). Jako gatunek znany już w starożytności, w sztuce Mezopotamii, Egiptu, Grecji, Rzymu, Bizancjum (także p. mozaikowy); ponowny rozwój sztuki portretowej nastąpił w XIV i XV w. Znakomitymi portrecistami m.in. byli Leonardo da Vinci (np. Dama z łasiczką, p. Cecylii Gallerani), A. Drer (np. Portret mężczyzny, Portret matki), A van Dyck (np. Karol I na polowaniu, portrety Karola I z rodziną), J. van Eyck (Portret małżonków Arnolfinich), F. de Goya (Portret księżnej Alba), J.A.D. Ingres (np. Louis François Bertin). Zob. też autoportret, portret trumienny.