(niem. Jugendstil, austr. Sezessionsstil, franc. Art Nouveau, ang. Modern Style, wł. Stile Liberty, hiszp. Modernismo; warch. Estilo Gaudi lub Styl 1900)
awangardowy ruch artystyczny zlat 1895-1905 obejmujący wiele dziedzin sztuki, przede wszystkim architekturę wnętrz, sztukę użytkową, styl ornamentacji. S. wywodzi się zang. ruchu Arts and Crafts, założeń artystycznych estetyzmu, dekadentyzmu fin de siecle’u, literatury oraz malarstwa symbolizmu imodernizmu; jest pierwszym od czasu baroku fenomenem artystycznym ouniwersalnym charakterze wpływającym na całokształt życia. Belle poque, jak nazwał okres, wktórym istniała s., W. Haas, proponowała harmonizację świata przez sztukę; była skierowana przeciwko akademizmowi, historyzmowi ibezstylowości, ajej gł. celem był synkretyzm wszystkich dziedzin sztuki, wproteście przeciwko rewolucji przemysłowej naczelną rolę przyznano rzemiosłu artystycznemu. Architekturę wnętrz, złotnictwo, ceramikę, szkło artystyczne, grafikę użytkową (książka, plakat), tkaninę artystyczną imeblarstwo cechowały: ornamentacja iwyrafinowane układy kompozycyjne, dekoracyjność, płaszczyznowość, linearyzm, subtelna ijasna kolorystyka, asymetria faliście płynących linii iorganicznych stylizowanych form roślinnych (rośliny wodne, magnolie, irysy, lilie, nasturcje) oraz motywy fauny (łabędź, żuraw, fleming); pozbawiona światłocienia forma graficzna, motywy często obwiedzione ciemniejszą linią. Wmalarstwie zs. wiąże się symbolizm, twórczość nabistów oraz G. Klimta, E. Muncha, F. Hodlera; wPolsce: J. Mehoffera, W. Wojtkiewicza, F. Ruszczyca i S. Wyspiańskiego. Wzłotnictwie zasłynął amer. złotnik iprojektant szkła L. C. Tiffany oraz czes. malarz igrafik A. Mucha. Muzeum secesji wPolsce znajduje się wPłocku. Zob. też secesyjna architektura.