zatracone w wyniku ewolucji trzecie oko, występujące u wielu pierwotnych gadów i płazów; usytuowane było w otworze między kośćmi ciemieniowymi, z normalnie rozwiniętym nerwem wzrokowym biegnącym do ośrodka wzroku w mózgu; ob. zachowane u jaszczurek gat. hatteria; u innych gadów (np. legwanów, scynków, waranów) pozostał w czaszce otwór ciemieniowy; pozostałością o.c. u ptaków i ssaków jest szyszynka.
- CIEMIENIOWE OKO,
- oko ciemieniowe, (narząd parietalny)
- CIEMIENIOWY NARZĄD, ciemieniowe oko