zmiany zachodzące okresowo u osobników żeńskich ssaków i ludzi (gł. w jajnikach i drogach rodnych), związane z dojrzewaniem komórek rozrodczych i stworzeniem im warunków rozwoju w organizmie matki; c.p. obejmuje okres PRZEDRUJOWY, w którym organizm przygotowuje się do rui (wzrasta tzw. pęcherzyk Graafa i wydziela hormony estrogenne, pod których wpływem m.in. rozrasta się błona śluzowa macicy), okres RUI będący okresem gotowości do rozmnażania, połączonym z wyzwoleniem popędu płciowego (w fazie rui pęcherzyk Graafa dojrzewa, pęka, a następnie uwolnione z pęcherzyka jajo wydostaje się na zewnątrz (jajeczkowanie), opróżniony pęcherzyk przekształca się w ciałko żółte; ustaje działanie hormonów estrogennych, a rozpoczyna się produkowanie tzw. progesteronu, pod którego wpływem macica zostaje przygotowana do przyjęcia jaja), oraz okres PORUJOWY (o ile nie nastąpiło zapłodnienie), wówczas przygotowania do ciąży ulegają cofnięciu; c.p. ma różną długość, u zwierząt, u których ruja występuje 1 raz w roku, c.p. trwa przez cały rok; u kobiet i samic zwierząt naczelnych c.p. powtarzają się rytmicznie przez cały rok (tzw. miesiączka; u małp ok. 26-36 dni, u człowieka ok. 28 dni).
- cykl płciowy, zespół zjawisk zachodzących...
- dojrzewanie płciowe dziewcząt, wyróżnia się następujące...
- rytmy biologiczne, (cykle biologiczne)