– szerokie pojęcie odnoszące się do idei, historii, formalno-instytucjonalnego stanu współczesnych struktur integracyjnych oraz docelowego rezultatu podejmowanych obecnie działań. I.e. jest formą integracji międzynarodowej, regionalnej, procesem zachodzącym na płaszczyźnie gospodarczej i politycznej. Jej idea, określana też ideą wspólnoty lub unii europejskiej wyrażała się w różnych koncepcjach federacyjnych, od lig chrześcijańskich w średniowieczu po federacje narodów lub ludów w oświeceniu. Rozwój ekonomiczny w XIX w. sprzyjał projektom i. gospodarczej, rozumianej jako strefy wolnego handlu, unie celne. Często w tych propozycjach pojawiało się wskazanie na państwo, które miałoby być przywódcą czy patronem takiej struktury ogólnoeuropejskiej czy regionalnej, np. Francja, Rosja, Niemcy, co było też wyrazem imperializmu ówczesnych mocarstw (np. Mitteleuropa z okresu I wojny światowej czy Europa III Rzeszy z czasów II wojny). Wśród przyczyn i.e. po II wojnie światowej wymienia się poza motywacjami ideowymi tzw. ojców Europy: konieczność wspólnego wysiłku dla odbudowy gospodarczej Europy; obawy państw zachodnich przed ZSRR i blokiem wschodnim, konieczność znalezienia dla odradzających się Niemiec takiego miejsca w Europie, by nie stały się ponownie zagrożeniem; nacisk USA na pełne współdziałanie państw, by zarówno ich pomoc gospodarcza (plan Marshalla), jak i militarna ( NATO) zostały dobrze zużytkowane i służyły konsolidacji. Realizowana współcześnie i.e. została oparta na zasadach równości i współpracy jej członków. Początek dało utworzenie Wspólnoty Europejskiej oraz EFTA, poszerzanie o nowych członków WE, a następnie decyzja o uzupełnieniu i. ekonomicznej o i. polityczną w ramach Unii Europejskiej. I.e. wyraża się także od lat 90. w rozwoju form i. regionalnej w Europie Środkowo-Wschodniej oraz procesie poszerzania Unii Europejskiej o nowe kraje z tego rejonu. Otwarte pozostaje pytanie o przyszły kształt Europy, będący wynikiem jej integracji, dyskusje toczą się wokół idei Europy Ojczyzn i Europy Ojczyzny, ścierają się europejska opcja i atlantycka opcja.
- integracja, (łac. integratio )...
- integracja europejska, pojęcie odnoszące się...
- integracja europejska, proces stopniowego jednoczenia...