święta (III w.?)
męczennica rzymska; postać legendarna, choć kult jej jest bardzo silny, a znaczenie jej domniemanego męczeństwa i czynów, jako tematu ikonograficznego i literackiego - znaczne; wg apokryfów była narzeczoną jakiegoś nieznanego bliżej Waleriana, który za jej namową przyjął chrzest; w dniu ślubu miała rzekomo oświadczyć oblubieńcowi, że postanowiła dozgonną czystość i że strzeże jej anioł. Walerian, stawszy się chrześcijaninem, ujrzał owego anioła; ujrzeli go także brat C. Tyburcjusz oraz jego towarzysze, którzy również przyjęli chrzest i zostali za to umęczeni wraz z C., która miała być torturowana przez namiestnika cesarskiego Amalchiusza; jest patronką chórów i organistów; legenda głosi, iż grała na organach, co jest mało prawdopodobne, bowiem organy (wodne) były w Rzymie czymś wielce rzadkim (miał je np. cesarz Neron). W połowie XIX wieku próbowano - odwołując się do patronatu św. C. - dokonać reformy muzyki kościelnej (reforma cecyliańska); dzień wspomnienia, świętej - 22 listopada.