święta (?-ok. 310?)
przyjmuje się na ogół, że urodziła się w Aleksandrii, że pochodziła z zamożnej rodziny i że zdobyła staranne wykształcenie; legendy mówią m.in., że w uczonej dyskusji na temat naiwności bałwochwalstwa miała pokonać 50 pogańskich filozofów (hagiografowie uczynili ją patronką chrześcijańskich filozofów i katolickich uniwersytetów, m.in. paryskiej Sorbony); tradycja z czasem uczyniła z K. krewną cesarza (Menologium Basilianum) oraz wspominała o propozycji małżeństwa skierowanej przez monarchę Maksymina do świętej i odrzuconej przez nią; zginęła, po wymyślnych torturach, przez ścięcie mieczem. Martyrologium rzymskie wspomina, że relikwie świętej znaleziono później na górze Synaj; ciało jej przeniesiono prawdopodobnie po zdobyciu Egiptu przez Arabów. Cesarz Justynian w VI wieku zbudował tam monaster prawosławny i kościół - miejsce licznych pielgrzymek - przemieniony z czasem na centrum jej kultu (do klasztoru prowadzi 300 schodów wykutych w skale, zaś w przyklasztornej bibliotece znajdują się bezcenne zabytki piśmiennictwa chrześcijańskiego - tu właśnie w XIX wieku znaleziono najstarszy rękopis Pisma św. w języku greckim). W średniowieczu, a i w następnych wiekach, zaliczano ją m.in. do grona 14 świętych wspomożycieli; wspomnienie - 25 listopada, połączone z licznymi obrzędami (m.in. wróżebnymi); patronka m.in. kolejarzy, modystek i szwaczek; kazanie na dzień św. K. zachowało się w całości wśród słynnych Kazań Świętokrzyskich (XIV w.).
- KATARZYNA ALEKSANDRYJSKA, (?-ok. 310?) – w jej...