urządzenie do hamowania. Pod względem rodzaju ruchu hamowanego zespołu rozróżnia się h. obrotowe (np. h. pojazdów kołowych, wałów maszyn) i h. postępowe (np. h. aerodynamiczne - zwiększające opór aerodynamiczny obiektu latającego). Z punktu widzenia sprzężenia członu hamującego i hamowanego h. dzielą się na: cierne (hamowanie w wyniku tarcia), elektryczne, elektrostatyczne i elektromagnetyczne (hamowanie poprzez oddziaływanie pola elektr., elektrostatycznego lub magnet.); hydrauliczne (hamowanie za pośrednictwem cieczy); pneumatyczne (hamowanie za pośrednictwem gazu, najczęściej powietrza). Najczęstsze zastosowanie znajdują h. cierne, do których należą: h. tarczowe (docisk do ruchomej tarczy tarczy nieruchomej lub tzw. klocków - płaskich elementów mechanizmu hamulcowego), h. bębnowe (docisk do ruchomego bębna tzw. szczęk hamulcowych, dopasowanych do kształtu bębna), h. cięgnowe lub taśmowe (cięgna, najczęściej w postaci taśmy, zaciskane dookoła bębna). W urządzeniach hamulcowych sterowanych mechanicznie (np. w pojazdach samochodowych), w celu zmniejszenia siły mięśni niezbędnej dla uzyskania odpowiedniej siły hamowania, stosuje się często systemy wspomagające (tzw. serwa).
- hamulec, nie nacisnąć na czas...
- hamulec, 1. „chłopak”;...
- hamulec ręczny, ‘ręka’‘ręka’...