(Chelonidae)
rodzina żółwi skrytoszyjnych; 7 gat. występujących w klimacie tropikalnym i subtropikalnym; ciało spłaszczone, dł. 75-140 cm, waga do 250 kg, pancerz brzuszny nieco zredukowany, kończyny wiosłowate - świetnie pływają (do 30 km/godz.); samice składają jaja na lądzie (posiadają instynkt powrotu do stałych miejsc lęgowych); drapieżne lub roślinożerne; wszystkie gat. zagrożone, objęte ścisłą ochroną; m.in. ż. jadalny (Chelonia mydas) - dł. do 1,4 m, waga do 500 kg, roślinożerny, karapaks (pancerz grzbietowy) oliwkowozielony lub brunatny, plastron (pancerz brzuszny) żółty lub biały; roślinożerny, samica jednorazowo (raz na 2-3 lata) składa ok. 100 jaj, które zagrzebuje w jamach o głębokości do 20 cm; duże odłowy dla mięsa, na którym sporzadza się zupę żółwiową, oraz zbieranie cennych jaj doprowadziły do całkowitego wytępienia tego gat. w niektórych rejonach (m.in. Atlantyk i O. Indyjski oraz u wybrzeży Ameryki Środk.); ż. szylkretowy (Eretmochelys imbricata) - dł. do 90 cm, karapaks ciemnobrązowy, plastron żółty, prawie całkowicie wytępiony ze względu na uzyskiwany z jego pancerza szylkret; ż. karetta (Caretta caretta) - dł. ok. 120 cm, waga 200-400 kg, występuje u wybrzeży Europy; w morzach żyje także ż. skórzasty (Dermochelys coriacea) spoza rodziny ż.m. - największy z żółwi, ok. 2 m, waga ok. 450 kg (największe do 3 m i 600 kg), żywi się rybami, kalmarami i wodorostami, zamieszkuje ciepłe morza i oceany, ob. b. rzadki.