(Myriapoda)
gromada stawonogów z podtypu tchawkowców właściwych; 9000 gat. skupionych w 4 podgromady: drobonogi, skąponogi, dwuparce i pareczniki; żyją wyłącznie na lądzie - w glebie, ściółce, pod kamieniami i korą drzew; ciało wydłużone od 0,2-0,5 cm do 30 cm (np. rosnąca przez całe życie skolopendra), segmentowane (przeciętnie od 10 do 150 segmentów, u stale rosnących gat. nawet 1000); składa się z niesegmentowanej głowy wyposażonej w oczy, parę czułków i gryzące narządy gębowe, tułowia i odwłoku; odnóża na wszystkich segmentach ciała oprócz ostatniego i głowy; ciało pokryte chitynowym pancerzem; oddychają za pomocą tchawek; rozdzielnopłciowe; najczęściej roślinożerne, część gat. drapieżnych; w Polsce najpospolitszy wij drewniak.
STAWONOGI, TCHAWKODYSZCE, MYRIAPODA, PIERWOWIJE, TELSON, TCHAWKI, ŚLÓSARSKI, PARECZNIKI, ENTOMOLOGIA