zespół przyczyn, które złożyły się na powstanie państwa. Koncepcja wywodzi się od Arystotelesa, wg której natura człowieka predestynu-je go do życia w państwie, stąd jest ono
naturalnym wytworem społ. instynktu wspólnot ludzkich. Koncepcje teologiczne upatrują g.p. w woli istoty nadprzyrodzonej, Augustyn Aureliusz głosił, że każda władza pochodzi od Boga. Z kolei Tomasz z Akwinu uważał, iż jedynie sama zasada i idea władzy pochodzi od Boga, natomiast ustrój ustanawiają ludzie. Teorie umowy społ. ( T. Hobbes, J.J. Rousseau) negują boskie pochodzenie władzy państwowej. Powstanie państwa wywodzą z porozumienia zawartego między wolnymi ludźmi (wszystkich ze wszystkimi) lub między suwerennym władcą a poddanymi. Twórcą koncepcji patriarchalnej był osiemnastowieczny myśliciel ang. R. Filmer. Wg niego państwo to produkt łączenia się plemion
w większą całość, przy zachowaniu zasady nadrzędności władzy opiekuńczej (naczelnika). W XIX w. powstała koncepcja podboju ( L. Gumplowicz), która zakłada, że państwo jest następstwem podboju ludów słabszych przez silniejsze i lepiej zorganizowane. Twórcą koncepcji psychologicznej był L. Petrażycki. Uważał on, że istnienie państwa wynika z potrzeb psychicznych. Na rolę klas w powstaniu państwa wskazuje koncepcja marksistowska, zakłada ona, że g.p. należy upatrywać w powstaniu prywatnej własności środków produkcji i związanego z tym podziału społ. na klasy antagonistyczne. Niezależnie od różnic, wszystkie te koncepcje łączy jeden fakt, iż państwo powstaje na określonym etapie rozwoju życia społ.
- państwo, polit. organizacja społ.(...)
- pochodzenie języka polskiego ijego odmiany literackiej, geneza wiąże się zkulturową...
- reformacja, ogólnoeur. ruch rel.(...)