historyczna dzielnica Polski, położona między górną Notecią, jez. Gopło i Wisłą, okresowo obejmowała także ziemię dobrzyńską; jedna z najstarszych części składowych wczesnośredniowiecznego państwa polskiego; 1194 wyodrębniono K. jako osobną dzielnicę; do pocz. XIII w. gł. ośr. kulturalnym i stolicą K. była Kruszwica; ok. 1233 utworzone zostało księstwo kujawskie, do którego ok. 1248 przyłączono ziemię dobrzyńską; stol. księstwa został Inowrocław; gł. ośr. organizacji kościelnej był Włocławek (biskupstwo od 1123); 1267 nastąpił podział księstwa kujawskiego na księstwa inowrocławskie i brzesko-kujawskie; 1332-43 K. znajdowały się we władaniu Krzyżaków; podział dokonany w XIII-XIV w. znalazł odbicie w późniejszym podziale administracyjnym na woj. inowrocławskie oraz brzesko-kujawskie; 1793 po II rozbiorze Polski całe K. znalazły się pod zaborem pruskim; w okresie Księstwa W-wskiego należały do departamentu bydgoskiego; po 1815 większa część Kujaw została wcielona do Prus, reszta do Królestwa Polskiego; 1918 powróciły do Polski; obecnie w woj. kujawsko-pomorskim.
KUJAWY
Krainy geograficzne
SIEMOWIT IV, OLĘDRZY, ZEJSZNER, OKUPACJA NIEMIECKA W POLSCE 1939-45, , KALISKI POKÓJ, CYMS Paweł, JANCZEWSKI, POLANIE