Sicilia
największa wyspa na M. Śródziemnym, oddzielona od Płw. Apenińskiego Cieśn. Mesyńską; pow. 25,4 tys. km2; wraz z okolicznymi wyspami region autonomiczny Włoch z 4,8 mln mieszk. (2003); gł. miasta: Palermo (siedziba rady autonomicznej S.), Katania, Mesyna, Syrakuzy; pow. wyżynna i górzysta (czynny wulkan Etna 3323 m), na wybrzeżach niziny; klimat śródziemnomorski; gł. rzeki: Salso, Simeto; flora typu makia, resztki lasów dębowych i kasztanowych; najsłabiej rozwinięty gosp. region Włoch; uprawa zbóż, roślin strączkowych, cytrusów, winorośli, oliwek, bawełny; hodowla owiec, bydła, osłów, mułów; połów ryb i skorupiaków; wydobycie siarki, soli kam. i potasowej, marmurów oraz niewielkie - ropy naft. i gazu ziemnego; przem. spoż., chem., maszynowy, materiałów bud.; gęsta sieć połączeń promowych i lotniczych; ważny region turyst.; pierwotni mieszk. S. to plemiona Sykanów i Sykulów; ok. X w. p.n.e. kolonizowana przez Fenicjan, od połowy VIII w. p.n.e. - przez Greków, potem Kartagińczyków; wielowiekową rywalizację Greków i Kartagińczyków zakończyła I wojna punicka, w wyniku której posiadłości Kartaginy zajęli Rzymianie, a z czasem - do 241 p.n.e. - całą wyspę; 476 po upadku cesarstwa rzym. w rękach Odoakra, później Ostrogotów, a od 535 Bizancjum; rozwój gosp., handl. i kult. pod panowaniem arabskim (od X w.); w 2. poł. XI w. podbita przez Normanów (Królestwo Sycylii), potem we władzy Fryderyka Barbarossy, Andegawenów (oswobodzone w wyniku tzw. nieszporów sycylijskich) i Hiszpanów; od 1861 w składzie zjednoczonych Włoch; podczas II woj. świat. miejsce desantu morsko-powietrznego (VII 1943), umożliwiającego lądowanie aliantów na Płw. Apenińskim; w XX w. teren działania i centrum mafii sycylijskiej.
HIERON II, ENEASZ, SAFAKIS, PANTELLERIA, TUKIDYDES, CEFAL, FALARIS, SONET, KARŁATKA NISKA, HAMILCAR
- Sycylia, mieszkańcy Sycylii,...
- Sycylia, wyspa na M. Śródziemnym,...
- SYCYLII KRÓLESTWO, .