Bremen
miasto w płn. Niemczech nad Wezerą, stolica kraju związkowego o tej samej nazwie; 552 tys. mieszk. (1994); duży port morski i śródlądowy; ważny ośr. przem. (stocznie, hutnictwo żelaza, rafinerie ropy naft., produkcja środków transportu) i handl. (banki, siedziby wielu firm i spółek); węzeł komunikacyjny; uniwersytet, wyższa szkoła morska i pedagogiczna; akwarium morskie, ogród botaniczny. Od 787 biskupstwo, od 845 arcybiskupstwo, od XIV w. prawa miejskie, czł. Hanzy, od 1646 wolne miasto Rzeszy, od 1815 członek Związku Niemieckiego, w końcu XIX w. ośr. ruchu robotniczego, w 1919 Bremeńska Republika Rad. Zabytki: katedra z XII w. (przebudowywana), gotyckie kościoły i ratusz z XV w. z renesansową fasadą, rynek z gotycką statuą Rolanda, kamienice z XVI i XVII w., zabytkowa dzielnica rybacka Schnoor, secesyjna zabudowa Botcherstrasse; muzea (m.in. Kunsthalle).
ALBERT VON BUXHÖVDEN, WOLNE MIASTA RZESZY, BREMERHAVEN, BREMA, BREMEN