konfederacja państw niem. utworzona 1815 na kongresie wiedeńskim; 1817 wchodziło w jej skład 41 państw, w tym 4 wolne miasta, a także z racji posiadania ziem w Niemczech królowie: do 1837 Anglii (Hanower), do 1864 Danii (Holsztyn, Lauenburg), do 1866 Holandii (Luksemburg, Limburg); na czele Z.N. stał parlament (Bundestag) z siedzibą we Frankfurcie nad Menem, kierowany przez delegata Austrii (która rywalizowała z Prusami o wpływy); 1848 organy Z.N. przekazały władzę regentowi Niemiec, co miało ułatwić zjednoczenie kraju; 1850 reaktywowany; 1866 (po zwycięstwie Prus w ich wojnie z Austrią) rozwiązany na mocy pokoju praskiego.
NIEMCY, PRASKI POKÓJ, OLDENBURG, AUSTRIA, WIEDEŃSKI KONGRES 1814-15, ZWIĄZEK PÓŁNOCNONIEMIECKI, KARLSBADZKIE POSTANOWIENIA, LIECHTENSTEIN
- Związek Niemiecki, (1815-66)
- NIEMIECKI ZWIĄZEK CELNY, Deutscher Zollverein
- POWSZECHNY NIEMIECKI ZWIĄZEK ROBOTNIKÓW, Allgemeiner Deutscher...