miasto powiatowe w woj. warmińsko-mazurskim nad rz. Guber (dopływ Łyny); stare osiedle Prusów (Rast) opanowane XIV w. przez Krzyżaków i przekształcone w miasto (Rastenburg - nazwa do 1945; pol. Rastembork); ob. nazwa nadana 1946 na cześć W. Kętrzyńskiego; XV w. czł. antykrzyżackiego Związku Pruskiego, 1466-1657 pod zwierzchnictwem Polski, od 1525 dzielił losy polityczne Prus Książęcych; do XVIII w. charakter rzemieślniczy, rozwój przem. w XIX w.; od XVI w. ośr. polskości na Warmii (m.in. szkoła pol.); w czasie II woj. świat. w pobliżu K. w Gierłoży potężny zespół umocnień wojskowych, kwatera Hitlera, zw. Wilczym Szańcem, w której 1944 próbowano dokonać na niego zamachu; ob. w ruinie; 1945 powrócił do Polski; 28,6 tys. mieszk. (2002); przem. spożywczy (m.in. cukrownia i browar), elektrotechniczny, odzieżowy, drzewny. Gotycki zamek (przebudowany w XVII w.), kościół i mury miejskie, neogotycka loża masońska, muzeum.
- GUBER, rzeka w woj. warmińsko-mazurskim,...
- Kętrzyński Wojciech, pierwotnie Adalbert von Winkler, (1838-1918)
- ŻYLIŃSKI Marek, (ur. 1952)